Lekarz odmówił wykonania świadczenia z powodu „klauzuli sumienia”? RPO - pacjent ma prawo do informacji gdzie uzyska świadczenie i apeluje do Ministra Zdrowia

Klauzula sumienia

Kwestia „klauzuli sumienia” oraz praw pacjenta jest od kilku miesięcy szeroko komentowana. Powstała sytuacja w której prawa zarówno lekarzy jak i pacjentów mogą wzajemnie „nie działać” tak jak działać powinny. Rzecznik Praw Obywatelskich, zaapelował do Ministra Zdrowia o ustanowienie właściwego mechanizmu, który respektowałby zarówno klauzulę sumienia jak i dałby pacjentom możliwość uzyskania informacji o tym, gdzie mogą uzyskać świadczenie.

Rzecznik Praw Obywatelskich w wystąpieniu do Konstantego Radziwiłła przytoczył, że Trybunał Konstytucyjny w październiku tego roku zakwestionował obowiązek lekarza, który powołał się na klauzulę sumienia, wskazania możliwości uzyskania świadczenia w innej placówce medycznej lub u innego lekarza. Od tamtej pory nie określono mechanizmu, który umożliwiałby pacjentom skorzystanie z takich świadczeń, co zdaniem Adama Bodnara, „stanowi zagrożenie dla praw pacjenta zagwarantowanych w konstytucji”. RPO przypomniał także, że Trybunał Konstytucyjny zakwestionował obowiązek poinformowania pacjenta, gdzie może uzyskać świadczenia jednak ustawodawca może i powinien zastosować inne, bardziej efektywne sposoby na poinformowania pacjenta o możliwości uzyskania świadczenia, którego mu odmówiono.

Konstanty Radzwiłł, podczas sejmowej komisji zdrowia, na początku grudnia tego roku odniósł się do wyroku. Jego zdaniem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego nie oznacza konieczności zmiany uregulowań w tym zakresie.

„Klauzula sumienia to nie jest kwestia poglądów ministra zdrowia, tylko TK uznał, że to jest fundamentalne prawo każdego obywatela, także lekarza. To jest wyrok TK i on nie wymaga żadnej aktywności ze strony ministra zdrowia, żeby to potwierdzić w jakiś sposób"

Trybunał Konstytucyjny uznał, ze obowiązek wskazania przez lekarza powołującego się na klauzulę sumienia innej placówki lub podmiotu medycznego gdzie mógłby uzyskać świadczenia za niekonstytucyjny. TK uznał także, że zapis w ustawie o niemożności powołania się na klauzulę sumienia w „innych przypadkach nie cierpiących zwłoki” za nieprecyzyjne. TK uznał natomiast, że obowiązek poinformowania przełożonego o powołaniu się na klauzulę sumienia oraz odnotowaniu tego w dokumentacji został uznany za konstytucyjny.

Czy Minister Zdrowia odniesie się w najbliższym czasie do apelu Adama Bodnara i zostaną podjęte kroki ku stworzeniu systemu chroniącego praw pacjentów? Okaże się przyszłości. Jedno jest pewne – temat jest kontrowersyjny i z pewnością będzie poruszany niejednokrotnie.

Opracowanie MEDIATOR - POMAGAMY POSZKODOWANYM